Zakaz importu do Unii Europejskiej ryb z krajów zajmującymi się nielegalnymi połowami.

Dnia 14 października 2014 r. UE zaproponowała wprowadzenie zakazu importu ryb ze Sri Lanki w reakcji na nielegalne połowy. Zakaz ten ma wejść w życie w styczniu 2015 r.- po upływie trzech miesięcy od opublikowania decyzji w Dzienniku Urzędowym UE.

Walka Unii ze wskazanym wyżej procederem sprowadza się przede wszystkim do  ochrony siedlisk morskich. Ponadto, nielegalne połowy grożą wyczerpaniem zasobów rybnych, a także działają na szkodę rybaków, którzy prowadzą połowy zgodnie z przepisami, osłabiając nadmorskie społeczności, szczególnie w krajach rozwijających się. UE prowadzi prace nad likwidacją luk prawnych, które umożliwiają czerpanie zysków nielegalnym operatorom.

Zakaz importu ryb ze Sri Lanki zaproponowano, ponieważ zgodnie z oceną Komisji, Sri Lanka nie zajęła się w wystarczającym stopniu likwidacją nieprawidłowości zidentyfikowanych w listopadzie 2012 r. Oznacza to, iż nie przewidziała wystarczających środków odstraszających dla floty pełnomorskiej, nie przestrzegała przepisów międzynarodowych i regionalnych dotyczących rybołówstwa. Ponadto, nie posiada odpowiedniego systemu monitorowania statków. Należy jednak zauważyć, iż w 2013 r. do UE zaimportowano ze Sri Lanki 7,4 tys. ton ryb o łącznej wartości 74 mln euro.

UE cieszy jednak poprawa sytuacji w innych krajach. Dotyczy to Belize, Fidżi, Panama, Togo i Vanuatu, które wraz ze Sri Lanką w listopadzie 2012 r. otrzymały formalne ostrzeżenia od UE. Kraje te podjęły konkretne środki, aby zlikwidować stwierdzone nieprawidłowości. Przykładowo, Belize wykazało wolę zreformowania ram prawnych i przyjęcia nowego zestawu przepisów związanych z kontrolą, inspekcją i monitorowaniem statków. W związku z tym, Komisja zaproponowała usunięcie Belize z wykazu niewspółpracujących państw trzecich w zakresie zwalczania nielegalnych połowów, analogicznie tyczy się to Fidżi, Panamy, Togo i Vanuatu.

Szacuje się, że nielegalne połowy stanowią co najmniej 15 proc. wszystkich połowów. W związku z tym w 2010 r. zaczęły w UE obowiązywać przepisy, których celem jest zapobieganie sprzedaży w Europie nielegalnie złowionych ryb. Zostały one ujęte w rozporządzeniu unijnym, które weszło w życie 1 stycznia 2010 r. w sprawie zapobiegania nielegalnym, nieraportowanym i nieuregulowanym połowom oraz ich powstrzymywania i eliminowania. Zostały w nim wyznaczone zadania dla Komisji, która ma ściśle współpracować z zainteresowanymi stronami, wskazano produkty rybołówstwa morskiego, które zostały zatwierdzone jako legalne. Ponadto,  przewiduje możliwość umieszczenia na czarnej liście państw, które tolerują nielegalne połowy, a także określa kary proporcjonalne do wartości ekonomicznej takich połowów m.in. poprzez pozbawienie ich wszelkich zysków.

Obecna poprawa sytuacji w pięciu krajach cieszy UE, co można zaobserwować w wypowiedzi  komisarz ds. gospodarki morskiej i rybołówstwa Marii Damanaki „Postępy, których dokonało Belize w swoim systemie kontroli rybołówstwa od czasu otrzymania czerwonego światła, pokazują, że walka UE z nielegalnymi połowami jest skuteczna. Sformalizowana współpraca z UE pomogła temu krajowi przejść na zrównoważone połowy. To samo tyczy się Fidżi, Panamy, Togo i Vanuatu. Pozytywne podejście tych krajów powinno służyć za wzór innym krajom znajdującym się w podobnej sytuacji”.

Aleksandra Kłodawska - członkini KN Futurum Europae

Skargi z powodu uchybień Państw Członkowskich - listopadowe decyzje Komisji Europejskiej gotowe.

Zgodnie z art. 17 TUE, jednym z czołowych zadań Komisji Europejskiej jest nadzorowanie stosowania prawa Unii pod kontrolą Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Właśnie dlatego mówi się o tym organie jako o „strażniczce traktatów”. Jak co miesiąc, dn. 26 listopada br. w Brukseli , Komisja przyjęła pakiet decyzji dotyczących uchybień zobowiązań Państw Członkowskich.

Uchybienia- charakter

Uchybienie Państwa Członkowskiego może mieć podłoże prawne – związane z ustawą, decyzją administracyjną, lub faktyczne, wynikające przykładowo z określonej decyzji administracyjnej. Może ono wiązać się z działaniem, takim jak uchwalenie dokumentu niezgodnego w prawem unijnym albo postawą bierną, która może polegać na opóźnianiu wdrożenia dyrektywy do prawa krajowego. Działanie to musi być przypisane danemu państwu, a więc może ono dotyczyć władz szczebla krajowego, regionalnego i lokalnego. 

Postępowanie w sprawie uchybienia

Skargę na uchybienie Państwa Członkowskiego do Trybunału Sprawiedliwości  może wnieść każde Państwo Członkowskie, co zostało zapisane w art. 259 TFUE. Zanim jednak skarga ta zostanie wniesiona, Państwo skarżące powinno wnieść sprawę do Komisji, która w okresie trzech miesięcy od jej otrzymania wydaje uzasadnioną opinię. Jednakże, w większości przypadków skargi o uchybienie zobowiązaniom wnoszone są przez Komisję (art. 258 TFUE). Pierwszym podejmowanym przez nią krokiem jest tzw. wezwanie do usunięcia uchybienia, czyli skierowanie uzasadnionej opinii do państwa, któremu zarzuca się zaniedbanie. Państwo to ma określony czas – zazwyczaj dwa miesiące – na odpowiedź, naprawienie sytuacji i wdrożenie odpowiednich środków w tym celu. Jeśli jednak odpowiedź będzie nadal niezadowalająca dla Komisji, przesyła ona do Państwa formalne wezwanie do zapewnienia zgodności z prawodawstwem unijnym – tzw. uzasadnioną opinię. Na jej podstawie państwo zobligowane jest do poinformowania Komisji o środkach podjętych w celu zastosowania się do wcześniejszego wezwania usunięcia uchybienia.  Na to zadanie Państwo ma także najczęściej dwa miesiące. W przypadku gdy państwo nie zapewni zgodności z prawem UE, Komisja może podjąć decyzję o skierowaniu sprawy do Trybunału Sprawiedliwości.                    

                                                                                                 

Listopadowe decyzje

Pod koniec miesiąca Komisja, pod przywództwem nowego przewodniczącego, Jean-Claude'a Junckera, przyjęła 205 decyzji, wśród których znajdują się 32 uzasadnione opinie, oraz 6 decyzji dotyczących skierowania spraw do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Sprawy te dotyczą różnych sektorów. Państwa przeciw którym została skierowana skarga do Trybunału to Austria, Grecja, Hiszpania, oraz Irlandia. Spośród tej czwórki, Hiszpania została pozwana aż trzykrotnie za następujące uchybienia zobowiązań:                                                                                                               

1. podatki - różnica w przepisach podatkowych dyskryminuje inwestycje w dług publiczny wydany w innych państwach członkowskich UE lub państwach EOG;                                                                               

2. podatki - dyskryminacyjne przepisy podatkowe dotyczące inwestycji w przedsiębiorstwa zagraniczne; spółka hiszpańska, która inwestuje w spółkę zagraniczną, jeżeli chce skorzystać z ulgi podatkowej, musi spełnić więcej warunków, niż w przypadku inwestycji krajowej;                                                                     

3. środowisko - brak zapewnienia właściwego oczyszczania ścieków, co stanowi zagrożenie dla zdrowia publicznego.

Przeczytaj więcej na stronie Komisji Europejskiej

Anna Król – członkini KN Futurum Europae

Artykuł do przeczytania także na portalu student.lex.pl

Ramy prawne i podstawowe zasady funkcjonowania unii bankowej.

Art. 127 ust. 6. Trakatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, zgodnie z którym Rada może powierzyć Europejskiemu Bankowi Centralnemu szczególne zadania dotyczące polityk w dziedzinie nadzoru ostrożnościowego nad instytucjami kredytowymi i innymi instytucjami finansowymi, stał się podstawą do ustanowienia unii bankowej. Osią jej funkcjonowania jest jednolity mechanizm nadzorczy przewidziany w Rozporządzeniu Rady nr 1024/2013 z dnia 15 października 2013 r. (Dz.U. L 287/63 z 29.10.2013). Akt ten, powszechnie obowiązujący w państwach członkowskich należących do eurogrupy, daje możliwość dobrowolnego przystąpienia do mechanizmu również krajów, których walutą nie jest Euro.

Europejski Bank Centralny przez ostatni rok przyjmował akty prawne dostosowujące ramy jego funkcjonowania do zadań wyznaczonych Rozporządzeniem 1024/2013. Od początku listopada zaczął wykonywać swoje kompetencje w omawianej materii, a start unii bankowej poprzedziły tzw. stress testy 130 największych banków strefy Euro. Przeglądy nadzorcze dokonywane są we współpracy z Europejskim Urzędem Nadzoru Finansowego i mają na celu ustalenie, czy zasady, strategie, procedury i mechanizmy wprowadzone przez instytucje kredytowe, a także fundusze własne utrzymywane przez te instytucje, zapewniają prawidłowe zarządzanie ryzykiem i jego pokrycie.

Na podstawie przeprowadzonych testów Europejski Bank Centralny uprawniony jest do nakładania na instytucje kredytowe szczególnych dodatkowych wymogów w zakresie funduszy własnych, wymogów dotyczących publikacji czy w końcu wymogów w zakresie płynności finansowej.  Może w szczególności wymusić na nich podwyższanie kapitału i utrzymywanie wysokich norm kapitałowych.

EBC kontroluje także w porozumieniu z państwami członkowskimi  wnioski o udzielenie zezwolenia na podjęcie działalności instytucji kredytowej, a w przewidzianych w Rozporządzeniu przypadkach może takie zezwolenie cofnąć. Poprzez ocenę nabycia znacznych pakietów akcji instytucja frankfurcka utrzymuje ponadto kontrolę nad przepływu kapitału w sektorze bankowym. Skuteczność działania Europejskiego Banku Centralnego zapewnia uprawnienie do nakładania na instytucje kredytowe kar administracyjnych w wysokości maksymalnie 10 % całkowitego rocznego obrotu.

Planowaniem i wykonywaniem zadań powierzonych Europejskiemu Bankowi Centralnemu zajmuje się Rada do Spraw Nadzoru. Poprzez jej ustanowienie dokonano rozdzielenia funkcji kontrolnych od pierwotnych i tradycyjnych zadań związanych z polityką pieniężną. Posunięcie to należy uznać za korzystne z punktu widzenia przejrzystości ram instytucjonalnych europejskiego banku banków.

Polska nie wyraziła dotąd woli uczestniczenia w mechanizmie, pozostawiając funkcje sprawowania kontroli nad instytucjami kredytowymi Komisji Nadzoru Finansowego. Ta jednak ma w przyszłości posługiwać się standardami nadzoru przyjmowanymi przez EBC.

Więcej informacji dostępnych jest pod tym adresem.

Artykuł do przeczytania także na portalu student.lex.pl

Jakub Kruczek, doktorant UAM